W JAKI SPOSÓB PRACODAWCY MOGĄ UŁATWIAĆ SWOIM PRACOWNIKOM GODZENIE PRACY Z ŻYCIEM RODZINNYM? JEDNYM ZE SPOSOBÓW JEST SIĘGNIĘCIE DO ODPOWIEDNICH ROZWIĄZAŃ Z ZAKRESU CZASU PRACY.
Pracodawcy często podejmują różne próby zwiększenia poziomu zadowolenia z pracy oraz ogólnej satysfakcji z życia zatrudnianych pracowników. Poziom tej satysfakcji wyraźnie wzrasta u pracowników, którym udaje się w miarę bezkonfliktowo łączyć pracę z życiem rodzinnym.
Na jakość życia rodzinnego pracowników wpływ ma długość czasu pracy, jego rozkład w poszczególnych dniach czy tygodniach oraz przewidywalność tego rozkładu. Z badań wynika, że pracownicy preferują pracę według stałych i regularnych harmonogramów. Ich stałość prowadzi do większego zadowolenia z bilansu życie–praca, natomiast wszelkie odchylenia od stałych grafików powodują pod- noszenie poziomu niezadowolenia.
ROZWIĄZANIA Z ZAKRESU CZASU PRACY
NIE POWINNY STANOWIĆ JEDYNEGO ELEMENTU
PRAWNEJ OCHRONY ŻYCIA RODZINNEGO PRACOWNIKÓW.
Najlepiej oceniana i najbardziej pożądana jest regularna praca w ciągu pięciu dni roboczych w tygodniu podczas dnia oraz praca standardowa około 40 godzin tygodniowo, bez długich godzin pracy.
Z reguły negatywny wpływ na jakość życia rodzinnego pracowników ma stosowanie pracy zmianowej i nocnej. Taki tryb przyczynia się między innymi do wielu zakłóceń w funkcjonowaniu pracowników w życiu rodzinnym i społecznym. Do wzrostu niezadowolenia przyczynia się na przykład konieczność prowadzenia domu prawie wyłącznie w pojedynkę, zmienne pory posiłków, mniejsza liczba weekendów, które można spędzić wspólnie w rodzinnym gronie, a także ograniczenie uczestnictwa w rodzinnych uroczystościach i świętach. Aby zwiększyć poziom ochrony życia rodzinnego pracowników wychowujących małe dzieci czy też opiekujących się chorymi członkami rodziny, w Polsce pracodawca może sięgnąć po następujące
rozwiązania:
• umożliwianie pracy w formie telepracy, poza zakładem pracy, wychowujących małe dzieci czy też opiekujących się chorymi człon- kami rodziny, w Polsce pracodawca może sięgnąć po następujące rozwiązania:
• umożliwianie pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy (tzw. pracy na część etatu);
• dostosowywanie rozkładów czasu pracy do potrzeb pracowników, w tym umożliwienie im pracy w tzw. ruchomym czasie
pracy, w którym pracownik sam decyduje (najczęściej w ramach przedziału czasowego wskazanego przez pracodawcę) o godzinie przybycia do pracy i jej zakończenia;
• umożliwianie pracy w zadaniowym czasie pracy, w którym pracownik sam decyduje, w jakich godzinach i dniach będzie wykonywał zlecone zadania; z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej;
• ograniczenie zlecania pracy w godzinach nadliczbowych osobom sprawującymi opiekę nad dziećmi oraz chorymi członkami rodziny;
• ograniczenie zatrudniania pracowników opiekujących się małymi dziećmi w dni wolne od pracy oraz w porze nocnej.
Nie należy przy tym zapominać, że rozwiązania z zakresu czasu pracy nie powinny stanowić jedynego elementu prawnej ochrony życia rodzinnego pracowników. Na ochronę tę składają się również różnego rodzaju działania systemowe, takie jak na przykład zapewnienie odpowiedniej liczby żłobków czy przedszkoli, czy też zmiana postrzegania matek próbujących realizować się zarówno w sferze zawodowej, jak i rodzinnej.
Dr Magdalena Rycak
Rycak Kancelaria Prawa Pracy i HR
fot. Kinga Karpati