Cytologia jest badaniem skierowanym przede wszystkim do kobiet w wieku 25 lat i starszych. Regularne wykonywanie cytologii pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości, takich jak zmiany przedrakowe czy nowotwory, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Dzięki temu badaniu można zyskać lepszą kontrolę nad swoim zdrowiem (dowiedz się więcej https://www.medicover.pl/badania/).
Czym jest cytologia?
Cytologia to badanie polegające na ocenie mikroskopowej komórek pobranych z tarczy i kanału szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki. Celem badania jest wykrycie obecności komórek nowotworowych lub innych nieprawidłowości w obrębie szyjki macicy.
Więcej informacji o cytologii, sprawdź >>
Co wykrywa cytologia?
Choroby i nieprawidłowości, które można wykryć poprzez badanie cytologiczne:
- rak szyjki macicy;
- zmiany przedrakowe;
- zakażenie wirusem HPV;
- obecność komórek atypowych;
- infekcje pochwy lub szyjki macicy;
- zmiany zapalne.
Rodzaje cytologii
Istnieją dwa główne rodzaje badania cytologicznego – cytologia konwencjonalna (tradycyjna) oraz cytologia na podłożu płynnym (LBC – Liquid Based Cytology)
Podczas cytologii klasycznej materiał pobrany szczoteczką jest bezpośrednio przenoszony na szkiełko podstawowe i utrwalany. Następnie szkiełko jest wysyłane do laboratorium w celu oceny mikroskopowej.
Natomiast przy cytologii LBC materiał pobrany szczoteczką jest umieszczany w pojemniku ze specjalnym płynnym podłożem. Pojemnik jest szczelnie zamknięty i przetransportowany do laboratorium. W laboratorium materiał jest przenoszony na szkiełko do oceny mikroskopowej.
Kiedy wykonać badanie cytologiczne?
Badanie cytologiczne powinno być wykonywane regularnie, co trzy lata, w ramach programu profilaktycznego dla kobiet w wieku 25-59 lat. Warto jednak rozważyć coroczne badania, aby mieć pewność, że zdrowie szyjki macicy jest monitorowane na bieżąco. Cytologia powinna być wykonana w przypadku wystąpienia różnych niepokojących objawów, m.in.:
- Nieprawidłowe krwawienia: krwawienia między miesiączkami, po stosunku seksualnym lub po menopauzie mogą być sygnałem, że należy przeprowadzić badanie.
- Upławy: zmiany w wydzielinie z pochwy, szczególnie jeśli są one nieprzyjemne, mają nietypowy kolor lub zapach, mogą wskazywać na infekcję lub inne problemy zdrowotne.
- Bóle w obrębie miednicy: uczucie bólu lub dyskomfortu w dolnej części brzucha może być oznaką problemów, które wymagają dalszej diagnostyki.
- Pieczenie lub swędzenie: objawy te mogą sugerować infekcję, lub inne nieprawidłowości w obrębie narządów płciowych.
- Zmiany w cyklu menstruacyjnym: niekontrolowane zmiany w regularności cykli menstruacyjnych mogą być powodem do niepokoju i wskazaniem do wykonania cytologii.
Cytologia w ciąży
Cytologia jest badaniem, które powinno być przeprowadzane u kobiet ciężarnych. Zaleca się, aby cytologia była wykonana na początku ciąży, najlepiej w 10. tygodniu, jeśli nie była przeprowadzona w ciągu ostatnich 6 miesięcy. Warto również podkreślić, że cytologia powinna być wykonana dwukrotnie w trakcie ciąży: na koniec I trymestru oraz w III trymestrze. Badanie jest całkowicie bezpieczne zarówno dla matki, jak i dla dziecka.
Cytologia a wirus HPV
Cytologia i wirus HPV są ze sobą ściśle powiązane w kontekście profilaktyki raka szyjki macicy. Badanie cytologiczne ma na celu wykrycie nieprawidłowych komórek w szyjce macicy, które mogą być spowodowane infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Szczególnie niebezpieczne są typy onkogenne HPV, takie jak 16 i 18, które są głównymi przyczynami rozwoju raka szyjki macicy.
Cytologia płynna czy tradycyjna?
Regularne wykonywanie cytologii pozwala na wczesne wykrycie zmian przedrakowych, co jest kluczowe dla skutecznego leczenia. Warto również zauważyć, że cytologia może być poszerzona o badanie na obecność wirusa HPV, co zwiększa jej skuteczność w diagnostyce.
Jak wygląda cytologia?
Badanie wykonuje się na fotelu ginekologicznym. Lekarz lub położna umieszcza wziernik rozchylający ściany pochwy. Następnie pobiera materiał do badania (komórki z tarczy i kanału szyjki macicy) za pomocą specjalnej szczoteczki. Pobrany wymaz przekazywany jest do laboratorium.
Samo pobranie próbki jest praktycznie bezbolesne. Po badaniu może wystąpić niewielkie krwawienie, które samoistnie ustępuje.
Jak przygotować się do badania?
Cytologię najlepiej wykonać w środku cyklu, nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej. Nie należy zgłaszać się na badanie w trakcie krwawienia miesiączkowego.
Na 4 dni przed badaniem nie stosuj żadnych leków dopochwowych. Przez 24 godziny przed cytologią powstrzymaj się od współżycia, irygacji (płukania) pochwy, używania tamponów i poddawania się badaniom ginekologicznym lub przezpochwowym USG.
Wyniki cytologii – interpretacja
Wynik cytologii może być uznany za prawidłowy lub nieprawidłowy. Jeśli wynik będzie prawidłowy, to oznacza, że w próbce nie stwierdzono obecności nieprawidłowych komórek. W przypadku wyniku nieprawidłowego lekarz może zalecić dalsze badania, takie jak kolposkopia czy biopsja, aby dokładniej ocenić zmiany.
Czas oczekiwania na wyniki cytologii zazwyczaj wynosi od dwóch do trzech tygodni. Warto podkreślić, że wynik cytologii nie stanowi ostatecznego rozpoznania, lecz może być podstawą do dalszej diagnostyki i ewentualnego leczenia.
Wyniki cytologii powinny być zawsze analizowane przez specjalistów, takich jak lekarz ginekolog lub położna, którzy mogą dostarczyć niezbędnych informacji i wskazówek dotyczących dalszego postępowania.
Materiał sponsorowany.