Od 1 kwietna br. wzrosła kwota wypłacanych jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, których liczba z roku na rok wzrasta. Tak wynika z najnowszych danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny – w pierwszym półroczu 2016 r. doszło do 39 233 wypadków, czyli w porównaniu z ubiegłym rokiem ich liczba wrosła o 2 122. Niestety mało osób wie, jak w takich przypadkach starać się o należne im odszkodowanie. Podpowiadamy, jak to zrobić krok po kroku.
Według nowych przepisów kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy wynoszą: 780 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, 13 649 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego. Gdy na skutek wypadku przy pracy poszkodowany zmarł, małżonek lub dziecko pracownika otrzyma 70 196 zł – czyli kwota ta wzrosła aż o 2 094 zł. Warte podkreślenia jest również to, że od 1 marca br. minimalna renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 1059,07 zł.
Jak dochodzić swoich praw do odszkodowania?
Jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń. Kierując swoje roszczenia do ZUS-u powinniśmy złożyć następujące dokumenty: wniosek o przyznanie jednorazowego odszkodowania, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, prawomocny wyrok sądu pracy – w przypadku, gdy zdarzenie zostało uznane na drodze sądowej za wypadek przy pracy, zaświadczenie o stanie zdrowia (druk ZUS N-9) wydane przez lekarza prowadzącego leczenie, dokumentację medyczną oraz ewentualnie inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego.
– Poszkodowanemu w wypadku przy pracy należy się wypłata jednorazowego odszkodowania. Wysokość takiego świadczenia uzależniona jest od doznanego uszczerbku na zdrowiu. Ocena uszczerbku na zdrowiu dokonywana jest przez lekarza orzecznika wyznaczonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku, gdy poszkodowany nie zgadza się z decyzją wydaną przez ZUS, na podstawie oceny sporządzonej przez lekarza orzecznika, może złożyć sprzeciw do komisji lekarskiej HYPERLINK „http://tematy.finanse.gazetaprawna.pl/tematy/z/zaklad-ubezpieczen-spolecznych”Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Należy zrobić to w przeciągu 14 dni od dostarczenia decyzji za pośrednictwem jednostki ZUS, która wydała decyzję. Jeżeli decyzja komisji lekarskiej nadal nie jest dla nas satysfakcjonująca możemy złożyć odwołanie w ciągu 30 dni od dnia otrzymania decyzji do Sądu, również za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. – wyjaśnia Bartosz Kozak, Radca prawny Centrum Odszkodowań DRB, firmy specjalizującej się w pomocy osobom poszkodowanym w dochodzeniu ich praw.
Innymi świadczeniami, które możemy otrzymać są te uzyskane z tytułu niezdolności do dalszej pracy zawodowej. Od pierwszego dnia zwolnienia należy nam się zasiłek chorobowy w wysokości 100 proc. wynagrodzenia. Gdy po okresie pobierania zasiłku chorobowego (182 dniach) nadal nie możemy podjąć pracy zawodowej, przysługuje nam świadczenie rehabilitacyjne, które można pobierać przez okres dwunastu miesięcy.
Odszkodowanie od pracodawcy
Na mocy kodeksu cywilnego pracownik może ubiegać się również o rekompensatę od pracodawcy w przypadku, gdy środki wypłacone z ZUS-u nie pokryją wszelkich kosztów leczenia poniesionych przez pokrzywdzonego. Poszkodowany może starać się również o zadośćuczynienie za krzywdę, jeżeli wypłacona przez ZUS kwota jest niewystarczająca.
Osoba, która będzie strać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie od pracodawcy powinna wykazać przesłanki odpowiedzialności pracodawcy, a więc uchybienia pracodawcy, które doprowadziły do wypadku przy pracy. W przypadku zakładów wprawianych w ruch za pomocą sił przyrody odpowiedzialność pracodawcy odbywa się na zasadzie ryzyka, co oznacza, iż nie musi być wykazana wina pracodawcy by starać się o wypłatę odszkodowania.
Od pracodawcy możemy domagać się wszystkich przewidzianych przepisami świadczeń: odszkodowania, zadośćuczynienia za krzywdę, renty na zwiększone potrzeby i renty wyrównawczej, a także zwrotów kosztów koniecznych do przekwalifikowania się, w przypadku jeśli wypadek uniemożliwia pracę w dotychczasowym zawodzie.
Dochodzenie odszkodowania może odbywać się z polisy OC pracodawcy lub bezpośrednio od pracodawcy, w przypadku gdy nie miał on odpowiedniego ubezpieczenia.
Odmowa wypłaty odszkodowania
Z definicji zwartej w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wynika, że wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w wyniku wykonywania obowiązków zawodowych.
– Zgodnie z prawem świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują pracownikowi, gdy wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przez poszkodowanego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. W takim przypadku pracownikowi przysługuje jedynie prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80 proc. miesięcznego wynagrodzenia – dodaje Bartosz Kozak z DRB.
Aby zespół powypadkowy mógł uznać, że całkowitą winę ponosi poszkodowany, musi dokładnie przeanalizować zaistniałe zdarzenie. Poza zachowaniem pracownika powinien wziąć pod uwagę również okoliczności zdarzenia – w tym zachowanie innych uczestników wypadku.
