To przełomowe wydarzenie w polskim sądownictwie i rewolucyjna zmiana dla przedsiębiorców. W uruchomionym dzisiaj Sądzie Arbitrażowym Online OAC wiążący wyrok jest wydawany średnio 20 razy szybciej niż w sądzie powszechnym. Postępowanie od początku do końca jest prowadzone elektronicznie, a Sąd jest dostępny przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Rozstrzyga też spory z kontrahentami z zagranicy.

Już można korzystać z arbitrażu online. Pierwszy tego rodzaju sąd w Polsce – Sąd Arbitrażowy Online OAC (Online Arbitration Court) właśnie rozpoczął działalność. Na czym polega rewolucyjność i znaczenie tego rozwiązania? – Postępowanie jest szybkie, a procedury proste i przejrzyste. Wystarczy się zarejestrować, a następnie opisać roszczenia i je uzasadnić oraz załączyć dowody. Sprawa w całości toczy się online, a wyrok jest prawnie wiążący. Uruchomiliśmy efektywny, bezpieczny i powszechnie dostępny model arbitrażu – mówi Bartosz Ziemblicki, prezes Sądu Arbitrażowego Online OAC, doktor nauk prawnych i doświadczony prawnik.

W Sądzie Arbitrażowym Online OAC spory rozstrzygają arbitrzy specjalizujący się w prawie gospodarczym. Obie strony sporu mają wpływ na wybór arbitrów. Co istotne, jeśli nie wybiorą arbitra zgodnie, to zostanie on wylosowany. – Arbitrami Sądu Arbitrażowego Online OAC są głównie adwokaci oraz radcowie prawni, zarówno z Polski, jak i z zagranicy, z wieloletnim doświadczeniem zawodowym – podkreśla Bartosz Ziemblicki.

Arbitraż daje możliwość rozstrzygania sporów bez konieczności prowadzenia sprawy przed sądem powszechnym. – Uruchomienie Sądu Arbitrażowego Online  wprowadza nowy, od dawna  oczekiwany standard w polskim sądownictwie. Szybkie i skuteczne rozstrzyganie sporów jest w interesie przedsiębiorców, adwokatów i radców prawnych – podkreśla Grzegorz Miś z Polskiego Towarzystwa Arbitrażu. Sąd Arbitrażowy Online OAC może wydać wyrok w każdej sprawie gospodarczej i cywilnej, w której prawo zezwala na zawarcie ugody.

Jak działa arbitraż ONLINE?

W Sądzie Arbitrażowym Online OAC drogą elektroniczną odbywa się m.in. wymiana wszystkich pism procesowych, przedstawianie wniosków stron, przekazywanie zarządzeń arbitrów, a także składanie zeznań (np.
w formie wideokonferencji).

– Dzięki procedurze online oszczędzamy czas i zapobiegamy mnożeniu niepotrzebnych kosztów procesowych. Wszystkie informacje są szyfrowane zgodnie z najwyższymi standardami bezpieczeństwa – mówi Rafał Rybicki, jeden z pomysłodawców i współzałożyciel Sądu Arbitrażowego Online OAC.

Serwis Sądu Arbitrażowego Online OAC jest dostępny z dowolnego miejsca na świecie, oczywiście pod warunkiem, że jest tam dostęp do Internetu. Dzięki temu, poprzez aplikację, można w każdej chwili sprawdzić status sprawy, pobrać protokół oraz przeglądać i analizować wszystkie dokumenty dotyczące postępowania.
Po zakończeniu sprawy dokumentacja jest przenoszona do archiwum cyfrowego.

Finał sprawy w kilka tygodni

Na rozstrzygnięcie sporu poprzez arbitraż muszą się zgodzić obie strony. Jeśli w umowie zawrzemy odpowiednią klauzulę arbitrażową, to sprawa automatycznie trafi do Sądu Arbitrażowego Online OAC zamiast do sądu powszechnego. – Celem Polskiego Towarzystwa Arbitrażu są takie działania edukacyjne, by wprowadzanie klauzuli o arbitrażu do umów należało do dobrych praktyk biznesowych w naszym kraju – podkreśla Grzegorz Miś.

Tego rodzaju klauzulę można też zamieścić np. w regulaminie swojego serwisu internetowego. Jeśli klauzuli w umowie nie ma, to w razie sporu można podpisać porozumienie o jego rozstrzygnięciu przez arbitraż.

W Sądzie Arbitrażowym Online OAC ostateczny wyrok zapada zwykle w ciągu 3-5 tygodni, co może być zaskakujące, biorąc pod uwagę fakt, że sądy powszechne przyzwyczaiły nas do postępowań trwających przez lata. W odróżnieniu od tradycyjnego procesu, procedura Sądu Arbitrażowego Online OAC uniemożliwia przedłużanie postępowania za pomocą różnych wybiegów i kruczków prawnych.

– Podam przykład takiego rozwiązania: pozew zamieszczany jest w serwisie z dostępem dla stron i arbitrów, a informacja o tym przesyłana jest dodatkowo pozwanemu mailem i SMS-em, co jest uznawane za skuteczne doręczenie. Wszystkie informacje są w serwisie. Nie ma więc możliwości, by strona przeciwna przeciągała sprawę, powołując się na fakt, że nie została właściwie poinformowana o jej przebiegu. Arbitrzy mogą wydać wyrok zaoczny – mówi Rafał Rybicki.

Dodajmy,  że zawarcie w umowie klauzuli arbitrażowej oznacza, że obie strony zarejestrowały już w Sądzie Arbitrażowym Online OAC swoje konta. To rozwiązuje problem skutecznych doręczeń, również za granicę.

Co istotne, wyrok wydany przez Sąd Arbitrażowy Online OAC jest podstawą do prowadzenia egzekucji komorniczej. – Dla przedsiębiorców ma to ogromne znaczenie, bo z biznesowego punktu widzenia dopiero odzyskanie pieniędzy faktycznie zamyka sprawę, jeżeli dotyczy ona zapłaty – dodaje Bartosz Ziemblicki.

Sąd również w sporach transgranicznych

Dodajmy, że Sąd Arbitrażowy Online OAC jest sądem o zasięgu międzynarodowym, co oznacza, że za jego pośrednictwem można rozstrzygać również spory transgraniczne. Dotyczy to nie tylko spraw, w których stronami są np. przedsiębiorca z Polski oraz z innego kraju Unii Europejskiej, lecz właściwie wszystkich państw świata.

– Dzięki arbitrażowi online można uniknąć problemów i kosztów związanych z prowadzeniem ewentualnej sprawy za granicą. Dostępność takiej formy rozstrzygnięcia sporu na pewno ułatwia prowadzenie biznesu z kontrahentami z innych krajów. Strony w umowie same wskazują, jakiemu prawu ma podlegać sprawa. Mają też możliwość wyboru języka postępowania – podkreśla Rafał Rybicki.

Wykonalność wyroków Sądu Arbitrażowego Online OAC za granicą gwarantuje art. III Konwencji Nowojorskiej o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, która została ratyfikowana już przez 159 krajów. Sąd Arbitrażowy Online OAC dysponuje arbitrami przygotowanymi do orzekania zgodnie z prawem kilku krajów świata. Lista arbitrów Sądu Arbitrażowego Online OAC, w tym zagranicznych, cały czas się poszerza.

Twórcy Sądu Arbitrażowego Online OAC

Bartosz Ziemblicki
prezes Sądu ArbiTrażowego Online OAC

Jest doktorem nauk prawnych (dwóch specjalności: prawa międzynarodowego i europejskiego) oraz magistrem ekonomii. Ma uprawnienia radcy prawnego i doradcy podatkowego. Jest adiunktem w Katedrze Prawa Gospodarczego Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Ma na swoim koncie ponad 30 publikacji naukowych. W 2017 roku ukazała się jego książka pt. „Arbitraż online”. Prowadził wykłady gościnne na wielu uczelniach zagranicznych, m.in. University of Malta i University Institute of Lisbon. Od lat wiedzę teoretyczną skutecznie łączy z jej wykorzystaniem praktycznym. W 2008 roku założył swoją pierwszą firmę – Kancelarię Odszkodowawczą OFN. Jest też założycielem i partnerem zarządzającym istniejącej od 2013 roku Kancelarii Prawnej ZKZ.

Rozległa wiedza dotycząca meandrów prawa gospodarczego i związane z tym doświadczenie praktyczne stanowiły asumpt do zajęcia się przełomowym projektem. W 2015 roku dr Bartosz Ziemblicki roku zaangażował się w uruchomienie pierwszego elektronicznego sądu polubownego w Polsce, którego jest pomysłodawcą,
a obecnie – prezesem. Włada trzema językami obcymi: angielskim, niemieckim i francuskim.

Rafał Rybicki
prezes spółki Online Arbitration

Absolwent Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Przez szereg lat pracował w renomowanej wrocławskiej kancelarii prawnej, a następnie w dziale prawnym dużej, międzynarodowej instytucji finansowej, gdzie zdobywał doświadczenie menedżerskie. Członek Polskiego Stowarzyszenia Prawników Przedsiębiorstw. Autor publikacji z dziedziny prawa międzynarodowego i finansowego. Pomysłodawca i współzałożyciel Sądu Arbitrażowego Online OAC.

Wyróżniki Sądu Arbitrażowego Online OAC

Szybkie rozstrzygnięcia – Sąd Arbitrażowy Online OAC wydaje wyroki zwykle w ciągu 3-5 tygodni. W sądach powszechnych rozstrzygnięcie sporów w sprawach gospodarczych trwa często nawet kilka lat.

Skuteczność orzeczeń – rozstrzygnięcia Sądu Arbitrażowego Online OAC są wiążące
i ostateczne – wyrok ma taką samą moc prawną, jak wyroki sądów powszechnych.

Jakość wyroków – w Sądzie Arbitrażowym Online OAC orzeczenia wydają tylko doświadczeni arbitrzy, adwokaci i radcowie prawni, kompetentni w kwestiach, których dotyczy spór.

Wybór arbitrów – w Sądzie Arbitrażowym Online OAC strony sporu mają wpływ na wybór arbitra. Jeśli nie osiągną w tej kwestii zgody, to arbiter jest losowany.

Sąd online – w Sądzie Arbitrażowym Online OAC postępowanie od początku do końca jest prowadzone elektronicznie, co przyśpiesza i ułatwia procedury. Serwis Sądu jest dostępny 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, przez cały rok. Online można składać wnioski, sprawdzać status spraw, pobierać protokoły oraz przeglądać i analizować wszystkie dokumenty dotyczące postępowania.

Bezpieczeństwo – serwis Sądu Arbitrażowego Online OAC został skonstruowany zgodnie z najwyższymi standardami. Dostęp do dokumentów mają jedynie osoby uprawnione, wszystkie dane są szyfrowane i starannie weryfikowane, a kopie zapasowe – tworzone na bieżąco.

Wygoda i prostota korzystania – wszystkie czynności, które należy wykonać, by założyć i prowadzić sprawę, są proste i intuicyjne. Serwis  Sądu Arbitrażowego Online OAC nie pozwala na popełniane błędów, a jednocześnie podpowiada kolejne kroki.

Racjonalne koszty postępowania – jasne, proste procedury obowiązujące w Sądzie Arbitrażowym Online OAC zapobiegają niepotrzebnemu mnożeniu kosztów procesowych. W serwisie jest dostępny kalkulator, który pozwala dokładnie wyliczyć, jeszcze przed rozpoczęciem sprawy, koszty jej prowadzenia. Są one niższe niż w tradycyjnych sądach i pozwalają uniknąć dodatkowych wydatków związanych m.in. z podróżami i noclegami, doręczaniem pism czy drukiem dokumentów.

Nowoczesne podejście ekologiczne – Sąd Arbitrażowy Online OAC posługuje się wyłącznie dokumentami w formie elektronicznej, nie ma potrzeby ich drukowania. Każdy uczestnik postępowania ma do nich nieograniczony dostęp online.

Jak korzystać z Sądu Arbitrażowego Online OAC

Rejestracja – pierwszy krok to założenie swojego konta w serwisie OAC.  Strony sądu: www.oacourt.com oraz www.sadarbitrazowyonline.pl

Klauzula arbitrażowa – Sąd rozstrzygnie spór wtedy, gdy w umowie z klientem lub kontrahentem zostanie zamieszczona klauzula arbitrażowa na Sąd Arbitrażowy Online (OAC). Jeśli sprawa dotyczy umowy, w której nie znalazł się odpowiedni zapis, wystarczy, że obie strony podpiszą porozumienie
o poddaniu sporu pod osąd OAC.

Przebieg procedury – wszystko odbywa się drogą elektroniczną za pośrednictwem serwisu Sądu Arbitrażowego Online OAC:

1. Powód zakłada sprawę, formułuje roszczenia, dołącza dowody, proponuje arbitrów, po czym wysyła pozew drugiej stronie i arbitrom. Wstępna weryfikacja pozwu przez prezesa Sądu następuje niezwłocznie.
2. Kolejne etapy to: odpowiedź na pozew (w terminie maksymalnie 10 dni), drugie pismo powoda (maksymalnie 5 dni), drugie pismo pozwanego (5 dni). Wnioski stron, zarządzenia arbitrów i zeznania (w formie pisemnej lub poprzez wideokonferencję) są przesyłane za pośrednictwem serwisu Sądu Arbitrażowego Online OAC.
3. Wyrok zapada niezwłocznie. Całe postępowania trwa zazwyczaj około 21 dni. Ten okres może jednak być jeszcze krótszy. Sprawa zakończy się szybciej np. wtedy, gdy strony nie będą czekać do końca maksymalnych terminów, którymi dysponują.
4. Na wniosek stron postępowanie można przedłużyć o jedną, dodatkową rundę, czyli trzecie pismo powoda i trzecie pozwanego.
5. Postępowanie prowadzone przez Sąd Arbitrażowy Online OAC jest jednoinstancyjne, co znaczy, że nie można złożyć od niego apelacji.
6. Arbitrzy mogą zasądzić zwrot kosztów na rzecz strony, która wygrała, jeśli ta zażąda tego w piśmie procesowym.
7. Klauzulę wykonalności w przypadku egzekucji komorniczej wydaje odpowiedni sąd apelacyjny (zwykle trwa to ok. 3 miesięcy).

7 standardów Sądu Arbitrażowego Online OAC

1. Najlepsi Arbitrzy. Arbitrami Sądu Arbitrażowego Online OAC są doświadczeni radcowie prawni, adwokaci z najlepszych kancelarii, profesorowie prawa, autorzy komentarzy branżowych. Sąd wybiera arbitrów na bardzo restrykcyjnych zasadach – współpracuje wyłącznie z osobami wykonującymi zawody zaufania publicznego, bądź posiadającymi stopnie i tytuły naukowe w dziedzinie prawa, mającymi najwyższe kwalifikacje zawodowe i nieposzlakowaną opinię. Warto podkreślić, że zaproszenie do współpracy przyjęły osoby z doświadczeniem w największych i najbardziej znanych polskich sądach arbitrażowych. Sąd stale poszerza również grono arbitrów zagranicznych. Infrastruktura serwisu Sądu już dziś jest przystosowana do rozstrzygania sporów według dowolnego prawa i w dowolnym języku. Dalekosiężnym celem Sądu Arbitrażowego Online OAC jest to, by sąd był w stanie rozstrzygnąć każdy spór gospodarczy w każdym miejscu na świecie.

2. Bezstronność arbitrów. W ramach procedury Sądu Arbitrażowego Online OAC, każdy arbiter przystępując do sprawy ma obowiązek złożyć obu stronom własnoręcznie podpisane oświadczenie o swojej bezstronności i braku konfliktu interesów w przedmiotowej sprawie. Dodatkowo, każda strona sporu, na dowolnym etapie postępowania, może zażądać wyłączenia arbitra (o wyłączeniu decyduje Rada Arbitrażowa).

3. Niezależność i niezawisłość Arbitrów. Niezależność i niezawisłość arbitrów zagwarantowana jest ustawowo i regulaminowo. Dodatkowo, w ramach procedury Sądu Arbitrażowego Online OAC technicznie nie istnieje możliwość ingerencji w sprawę przez niepowołane podmioty.

4. Samofinansowanie. Sąd Arbitrażowy Online OAC jest podmiotem w pełni niezależnym. Opiera się na transparentnych zasadach działania, w tym przejrzystych regułach finansowania. Dochody Sądu stanowią wyłącznie opłaty użytkowników. To oznacza, że Sąd nie przyjmuje darowizn, reklam czy innych korzyści finansowych od żadnych zewnętrznych podmiotów.

5.  Wysokie standardy weryfikacji tożsamości użytkowników. Dołożyliśmy należytej staranności, aby wyeliminować ryzyko podszycia się pod inną osobę. Służą temu, wzajemnie uzupełniające się i wzmacniające, rozwiązania techniczne oraz proceduralne.

6. Bezpieczeństwo cyfrowe. Bezpieczeństwo danych użytkowników oraz poufność prowadzonych postępowań to dla Sądu Arbitrażowego Online OAC kwestia bezwzględnie priorytetowa. Efektywną ochronę gwarantuje zestaw zaawansowanych rozwiązań technologicznych. Wszystkie te elementy sprawiają, że dane użytkowników Sądu Arbitrażowego Online OAC są bezpieczne, przechowywane w formie zaszyfrowanej, z użyciem najnowocześniejszych rozwiązań używanych w branży IT.

7. Współpraca z PTA. Sąd Arbitrażowy Online OAC ściśle współpracuje z Polskim Towarzystwem Arbitrażu. Sąd i PTA wspólnie edukują oraz promują arbitraż jako najbardziej efektywny model rozstrzygania sporów. Obie instytucje łączy przekonanie, że wprowadzenie powszechnie dostępnego arbitrażu online oznacza rewolucyjną zmianę, przede wszystkim dla przedsiębiorców oczekujących skutecznego wymiaru sprawiedliwości.

Idea arbitrażu

Arbitraż to sposób wiążącego rozstrzygania sporów znany i stosowany w europejskiej kulturze i systemach prawnych od czasów starożytnych. Dziś wyróżniają ten model przede wszystkim trzy aspekty: elastyczność, poufność i możliwość wyboru arbitra przez strony.

Arbitraż daje możliwość rozstrzygnięcia sporu bez udziału sądu powszechnego. Wyroki wydawane przez sąd arbitrażowy mają jednocześnie tę samą moc prawną. Zgodnie z polskim prawem, skorzystanie z arbitrażu możliwe jest w większości spraw cywilnych i gospodarczych. Można przyjąć, że w drodze arbitrażu mogą być rozstrzygane prawie wszystkie sprawy majątkowe i niemajątkowe w relacjach między przedsiębiorcami. Do skorzystania z tej szybkiej i wygodnej ścieżki niezbędna są tylko zgoda zainteresowanych stron, najprościej
w formie klauzuli arbitrażowej zawartej w umowie.

Tym, co najbardziej odróżnia prowadzenie postępowania w sądzie arbitrażowym od prowadzenia postępowania w sądzie powszechnym, jest fakt, że arbitraż jest wolny od formalizmu procesowego. To powoduje, że procedury arbitrażu mogą być elastyczne, a dzięki temu również o wiele bardziej efektywne, i to pod każdym względem. Arbitraż jest z zasady postępowaniem jednoinstancyjnym, co daje pewność, że wyrok zapada szybciej.

W idei arbitrażu istotną rolę odgrywa również wysoce poufny charakter tego modelu rozstrzygania sporów.
W przeciwieństwie do postępowania przed sądem powszechnym, tu strony mogą mieć pewność, że osoby postronne nie wezmą udziału w rozprawie. Dla wielu przedsiębiorców ten aspekt ma niebagatelne znaczenie.

Bezstronność, uważaną za jeden z fundamentów wymiaru sprawiedliwości w ogóle, gwarantuje w przypadku arbitrażu udział neutralnych arbitrów, przy czym strony mogą mieć bezpośredni wpływ na ich wybór. Do istoty arbitrażu należy przekonanie, że spory powinny być rozstrzygane przez osoby jak najbardziej kompetentne i doświadczone w danej dziedzinie, a o ich doborze powinny decydować wyłącznie czynniki merytoryczne. Dlatego można powiedzieć, że w parze z bezstronnością postępowania idzie też wysoka jakość wyroków arbitrażu.

Wymienione atuty arbitrażu sprawiają, że ten model rozstrzygania sporów cieszy się coraz większym zainteresowaniem, przede wszystkim wśród przedsiębiorców. Tym bardziej, że sprzyja temu cyfrowa rewolucja. Wykorzystanie nowoczesnych technologii otwiera możliwość zaimplementowania idei arbitrażu, znanej przecież już w świecie starożytnym, w takiej skali i  formie, jakie były dotąd nieosiągalne. Co więcej, arbitraż zyskuje dziś już znaczenie wizerunkowe. W oparciu o gotowość do poddania się pod arbitraż firmy mogą budować swe dobre imię i wzmacniać zaufanie do siebie ze strony partnerów biznesowych.

 Propagują wiedzę o arbitrażu

Partnerem Sądu Arbitrażowego Online OAC jest Polskie Towarzystwo Arbitrażu. Wspólnie będą popularyzować arbitraż.

Misją Polskiego Towarzystwa Arbitrażu jest upowszechnianie idei alternatywnych sposobów rozstrzygania sporów, w tym przede wszystkim arbitrażu.  –  Chcielibyśmy, żeby coraz więcej polskich przedsiębiorców miało możliwość skorzystania z zalet arbitrażu. Jesteśmy przekonani, że upowszechnienie arbitrażu przyniesie korzyści wszystkim: przedsiębiorcy, a także adwokaci i radcowie prawni zyskają szybką ścieżkę rozwiązywania sporów. Spójrzmy na to w szerszym ujęciu: sprawny wymiar sprawiedliwości jest przecież jednym z fundamentów każdej zdrowej gospodarki – mówi Grzegorz Miś, prezes Polskiego Towarzystwa Arbitrażu.

PTA zamierza realizować ten cel m.in. poprzez wspieranie działalności podmiotów, które zajmują się alternatywnymi sposobami rozstrzygania sporów. Dlatego nawiązało ścisłą współpracę z Sądem Arbitrażowym Online w zakresie działań edukacyjnych. – Uruchomienie w pełni cyfrowego sądu arbitrażowego oznacza przełom. Po raz pierwszy ten model rozstrzygania sporów będzie rzeczywiście powszechnie dostępny. Tym ważniejsze jest, żeby przedsiębiorcy wiedzieli jak najwięcej o tym, kto, kiedy i na jakich zasadach może korzystać z arbitrażu. Zależy nam na tym, by wiedza na ten temat w Polsce była coraz większa i opierała się na dobrych, merytorycznych podstawach – podkreśla Grzegorz Miś.

PTA planuje prowadzenie aktywnej działalności edukacyjnej wśród różnych grup społecznych i wiekowych.
W planach  jest organizacja m.in. konferencji arbitrażowych, tworzenie publikacji i materiałów informacyjnych, a także edukacja skierowana do przyszłych i początkujących przedsiębiorców.

Grzegorz Miś
prezes Polskiego Towarzystwa Arbitrażu

Absolwent prawa na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie ukończył także studia doktoranckie i obecnie stara się o stopień naukowy doktora prawa. Od 2013 roku pełni funkcję powiatowego rzecznika konsumentów we Wrocławiu oraz jest członkiem Krajowej Rady Rzeczników Konsumentów. Od 2016 roku współpracuje z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się pomocą konsumentom. Oprócz tego organizuje i prowadzi szkolenia i prelekcje z zakresu prawa konsumenckiego. W przeszłości udzielał porad w Konsumenckim Centrum E-porad, pracował w dwóch kancelariach prawnych oraz w jednym z sądów arbitrażowych.