Przemoc w miejscu pracy to wciąż codzienność wielu Polaków. Z badań wynika, że doświadczyło jej aż 46 proc. pracowników. Jakie taktyki stosują mobberzy? Co możesz zrobić, jeśli padłaś ich ofiarą? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Przemoc w pracy – jakie formy może przyjmować?
Przemoc w pracy może przyjmować formę psychiczną lub fizyczną. Pierwszej formy doświadcza połowa pracowników, a drugiej – 14 proc. osób zatrudnionych. Sprawdź, jak wyglądają taktyki mobberów. Więcej informacji na temat przemocy w pracy i mobbingu można znaleźć między innymi pod linkiem: https://www.gowork.pl/poradnik/4/prawo-pracy/mobbing-w-pracy-jak-go-rozpoznac-i-gdzie-szukac-pomocy/.
Przemoc psychiczna w pracy
Do działań mobbingowych należy długotrwała, uporczywa przemoc psychiczna w pracy. Mobberem może być przełożony, szef lub członek zespołu, a jego działania przyjmują różne formy. Najczęściej znęca się nad ofiarą, stosując pogróżki, oszczerstwa, nękanie, czy rozpowiadanie plotek na temat jej życia zawodowego i prywatnego. Wszystko po to, aby ośmieszyć ją, umniejszyć jej pozycję, a w konsekwencji odizolować od innych osób.
Innymi typowymi zachowaniami mobbingowymi są:
- utrudnianie wykonywania pracy – mobber robi wszystko, aby doprowadzić do zwolnienia swojej ofiary. Nękany pracownik jest przez niego celowo wprowadzany w błąd, odsuwany od ważnych informacji oraz materiałów niezbędnych do wykonania jakiegoś zadania. Jeżeli mobberem jest przełożony, przydziela on swojej ofierze obowiązki powyżej lub poniżej jej kompetencji, a następnie raportuje szefostwu o jej niepowodzeniach;
- izolowanie – celem osoby mobbingującej jest zepchnięcie współpracownika na boczny tor i wywołanie u niego poczucia, że jest zbędnym elementem zespołu. Objawia się to ignorowaniem, niedopuszczaniem do głosu, celowym pomijaniem w planach czy ostentacyjnym milczeniem w obecności ofiary;
- obniżanie samooceny – nękany pracownik jest obrażany, wyśmiewany i nieustannie besztany. Mobber stosuje wobec niego wulgarne gesty, publicznie krytykuje jego wygląd i zachowanie, sugeruje mu zaburzenia psychiczne, rozpowszechnia na jego temat nieprawdziwe i obraźliwe informacje,
- zastraszanie – w tym przypadku osobą mobbingującą może być szef. Narzuca on pracownikowi przymusowe nadgodziny, wyklucza go przy przyznawaniu premii, obcina pensję, grozi zwolnieniem z pracy czy zabrania wychodzenia na przerwy. Choć ta forma przemocy w pracy jest wyjątkowo okrutna, dosyć łatwo zebrać dowody (np. wyciągi z banku) i ją udowodnić. Zastraszanie w skrajnych przypadkach może być potraktowane jako przestępstwo.
Przemoc fizyczna w pracy
Przemoc fizyczna w pracy zdarza się rzadziej od mobbingu i przemocy psychicznej, jednak należy traktować ją równie poważnie. Mowa o niej wtedy, gdy dojdzie do pobicia, napadu lub gwałtu. Pod przemoc fizyczną w pracy podchodzi również szturchanie, popychanie, potrząsanie, szczypanie kopanie i inne działania mające na celu wywołanie bólu.
Przemoc w miejscu pracy: gdzie szukać pomocy?
Pierwszym krokiem, który powinna podjąć ofiara przemocy w miejscu pracy, jest zwrócenie się do bezpośredniego przełożonego, a w sytuacji, kiedy to on jest mobberem, do kierownictwa wyższego szczebla. Najlepiej zrobić to na piśmie, aby mieć dodatkowy dowód w sprawie o odszkodowanie. Jeśli ze strony firmy nie zostaną podjęte żadne kroki, pracownik może skorzystać z pomocy stowarzyszeń działających na rzecz ofiar mobbingu, na przykład Krajowego Stowarzyszenia Antymobbingowego, Fundacji JustBetter czy Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego. Oferują one wsparcie psychologiczne, porady prawne oraz pomoc w podjęciu kolejnych kroków. Mobbing można również zgłosić do organów państwowych, na przykład Państwowej Inspekcji Pracy.
Przemoc w miejscu pracy nigdy nie powinna zostać zamieciona pod dywan. Jeśli jesteś ofiarą mobbingu i doznałeś uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub fizycznym, możesz dochodzić swoich praw przed sądem i otrzymać odszkodowanie.