25 grudnia 2014 roku wejdzie w życie nowa ustawa o prawach konsumenta. Nowe przepisy zwiększą obowiązki sprzedawców z zakresu sposobu prowadzenia handlu oraz rozszerzają prawa konsumenta w tej dziedzinie. Głównie zmiany dotyczą zawierania umów konsumenckich na odległość, chodzi więc tutaj przede wszystkim o tak powszechne zakupy w sklepach internetowych. Co się zatem zmieni? Jaki będzie miało wpływ na sytuację konsumenta i przedsiębiorcy? Co dzięki nowym przepisom zyska konsument?
Przede wszystkim, nowe przepisy zwiększają obowiązki przedsiębiorców dotyczące przedstawienia informacji na temat sprzedawcy. Do tej pory wymagane było umieszczenie wszelkich danych umożliwiających identyfikację sklepu internetowego takich jak nazwa i adres, ponadto istotne było, aby opis firmy zawierał informację o wpisie do odpowiedniego rejestru działalności gospodarczej oraz o organie, który dokonał tego wpisu. Na gruncie nowelizacji, informacje o firmie muszą zostać poszerzone o dane ułatwiające konsumentowi kontakt z przedstawicielem sklepu. Dlatego od dnia wejścia ustawy w życie przedsiębiorca ma obowiązek zamieścić adres swojego przedsiębiorstwa, adres mailowy oraz numer telefonu bądź faksu. Dzięki temu konsument będzie mógł sprawniej i szybciej skontaktować się w sprawach dotyczących zakupu określonego towaru bądź usługi lub zgłosić wszelkie uwagi.
Kolejną zmianą w ustawie jest poszerzenie szczegółowego opisu produktów i usług oraz kosztów dostawy. Obecne przepisy nakazują sprzedawcom udzielenia informacji konsumentom o głównych cechach oferowanych towarów oraz usług, natomiast nowe przepisy rozszerzają ten obowiązek na tzw. treści cyfrowe. Chodzi tutaj o udzielenie informacji na temat potrzebnego oprogramowania do przetwarzania takich treści, środków ich ochrony oraz wymagań sprzętowych. Ułatwi to konsumentowi uniknąć niepotrzebnych wydatków na dostosowanie zakupionych treści cyfrowych do własnego użytku. Kolejnym zaostrzeniem obowiązków informacyjnych sprzedawcy jest wymóg umieszczenia kosztów i sposobu dostawy z ich uszczegółowieniem, na przykład wskazanie konkretnego obszaru dostawy oraz zawarcie opisu dostępnych metod płatności jeszcze przed ostatecznym złożeniem zamówienia. Taka informacja powinna być umieszczona najpóźniej na początku składania zamówienia, ponadto ustawa wskazuje, aby informacje te zostały przekazane w sposób jasny, czytelny i wyraźny. W ten sposób ustawodawca zwiększa ochronę konsumenta przed ponoszeniem dodatkowych kosztów w wyniku umieszczenia informacji o zwiększonych opłatach tzw. drobnym druczkiem czy ukrytych na podstronach. Dodatkowo, nowelizacja przewiduje wyszczególnienie wszystkich głównych cech produktu oraz poniesionych kosztów na stronie z podsumowaniem zamówienia. Dzięki temu konsument ma możliwość przed `podjęciem ostatecznej decyzji jeszcze raz zapoznać się ze wszystkimi częściami składowymi ceny, sposobem i terminem dostawy oraz z czasem trwania zawieranej umowy.
Ostatnią istotną zmianą w ustawie o prawach konsumenta jest konieczność zamieszczenia w sklepie internetowym informacji o obowiązku dostarczenia przez przedsiębiorcę towaru wolnego od wad i o okresie gwarancji oraz o procesie reklamacji wraz ze wskazaniem sposobu, w jaki można z nich skorzystać. Istotnym obowiązkiem jest również poinformowanie konsumenta o prawie odstąpienia od umowy wraz z przesłaniem odpowiedniego wzorca na piśmie bądź na innym nośniku. Ustawa przewiduje też m.in., że będziemy mieć 14 zamiast 10 dni na to, by bez podania przyczyny zwrócić towar kupiony na odległość – np. przez internet czy telefon. W przypadku zwrotu towaru to przedsiębiorca ma odpowiadać za koszty zakupu, czyli np. przesyłki.
Podsumowując, ustawodawca zaostrzył obowiązujące dotychczas przepisy, poprzez doprecyzowanie obowiązków przedsiębiorców. Do tej pory decyzja o umieszczaniu bardziej konkretnych informacji zależała od sprzedawcy internetowego. Natomiast po wejściu w życie ustawy nieumieszczenie wskazanych informacji może skutkować wszczęciem postępowania na gruncie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i nałożeniem kary pieniężnej.
Radca prawny Ewa Bednarek-Wojtal Kancelaria Prawna PACTUM