Rynek usług doradczych w Polsce wart jest obecnie około 366 mln EUR. Na kolejne lata prognozowany jest wzrost rynku oscylujący wokół 5% rocznie, który według szacunków w 2020 roku wygeneruje wartość 424 mln EUR. Jego poziom wynika z obserwacji sytuacji ekonomicznej w poprzednich latach (stabilnej politycznie, ze wzrostem w najważniejszych sektorach gospodarki).
Jedną z grup odbiorców usług doradczych, której znaczenie na rynku wzrasta z roku na rok są firmy z sektora MŚP. Według badania przeprowadzonego w 2016 roku przez ConQuest Consulting na przedsiębiorcach z sektora MŚP największą popularność w tym segmencie odnotowuje doradztwo finansowe (np. doradztwo podatkowe i prawne) oraz operacyjne (np. kreowanie strategii marketingowych, poszukiwanie partnerów biznesowych, badania rynku). 74% badanych przyznało, że w przeszłości korzystało ze wsparcia jednostki zewnętrznej w obszarze zarządzania finansami.
Z badania wynika, że coraz więcej przedsiębiorstw stawia jednak na rozwój wewnętrzny i usługi takie jak doradztwo HR, IT czy strategiczne, chociaż należy podkreślić, że dopiero zaczynają one zdobywać popularność na rynku polskim. Obserwowany jest wzrost zapotrzebowania zwłaszcza na takie usługi jak tworzenie modeli biznesowych, budowanie przewagi konkurencyjnej (obie w ramach doradztwa strategicznego) czy usługi w obszarze bezpieczeństwa IT, których nabycie w przeszłości zadeklarowało 76% respondentów, którzy korzystali z doradztwa IT. „Firmy nie mogą pozwolić sobie na brak obecności w świecie cyfrowym. Obecnie to klient poprzez urządzenia mobilne, sieci społecznościowe, aplikacje decyduje kiedy wejść w interakcje z firmą. Digital marketing z pewnością będzie zyskiwał na popularności w najbliższych latach oraz pozwoli na efektywne dotarcie do klientów.” – ocenia Bartosz Talar, Manager w PwC Polska.
Przedstawiciele firm z sektora MŚP, którzy posiadają doświadczenie z branżą doradczą w przeszłości często deklarują chęć kontynuacji współpracy (84%). Wyniku nie można interpretować w odosobnieniu od ocen jakości dotychczas nabytych usług, z których większość (88%) w przebadanej próbie MŚP wynosi 4 lub 5 w pięciostopniowej skali zadowolenia. Bardzo często nie jest to współpraca jednorazowa.
Patrząc wstecz, ponad połowa przedsiębiorstw korzystała z oferty firm doradczych co najmniej pięć razy w swojej działalności lub korzysta na stałe. „Klienci zaczynają traktować usługi doradcze jako coś standardowego, co cały czas jest obecne w ich organizacjach. Następuje przejście z pojedynczych projektów doradczych do całych, wielomiesięcznych programów (serii projektów nastawionych na kompleksową poprawę efektywności np. działu sprzedaży). Wnioskując z tej perspektywy, rynek doradztwa ma przed sobą świetlane perspektywy” – zauważa Przemysław Białokozowicz, Project Manager w Simon-Kucher & Partners.
Zarządzający w polskich przedsiębiorstwach przyznają, że do decyzji o skorzystaniu z usług firm doradczych skłonił ich głównie brak specjalisty w danej dziedzinie w firmie. Powierzenie rozwiązania problemu wykwalifikowanej firmie doradczej pozwala ograniczyć koszty oraz jest bardziej wygodne w porównaniu z poszukiwaniem i dołączaniem kompetentnego pracownika do swojego zespołu (uzasadnienia 50% firm). Najważniejsze kryteria wyboru firmy doradczej to doświadczenie firmy (65%) oraz jej poziom wyspecjalizowania w określonym typie usługi (54%). Cena zajmuje dopiero trzecie miejsce na podium w konkursie czynników decyzyjnych deklarowanych jako najważniejsze przy wyborze doradcy przez polskie przedsiębiorstwa.
Zdecydowana większość MŚP nie doświadczyła dotąd współpracy z firmami doradczymi. Jak zatem uzasadniają one swoją samodzielność i samowystarczalność w prowadzeniu biznesu? 7 na 10 przedsiębiorców, którzy nie korzystali dotychczas z usług firm doradczych, deklaruje brak takich potrzeb. Z kolei brak potrzeb może wynikać z faktycznego zadowolenia z prosperowania biznesu, ale również z braku świadomości na temat dostępnych na rynku usługach doradczych oraz korzyści możliwych do osiągnięcia ze współpracy, co otwarcie deklaruje 24% respondentów. Część przedsiębiorców przyznała również, że nie dysponuje wystarczającymi na zakup usługi doradczej środkami finansowymi. „Istnieje ogromna potrzeba edukacji klienta odnośnie tego, że rozwiązywanie wszystkich swoich problemów na własną rękę niejednokrotnie jest nienajlepszym podejściem. Lepiej kupić usługę z rynku i współpracować z ekspertami niż samemu opracowywać rozwiązanie. Polska to kraj 'młody’, jeśli chodzi o kapitalizm, który budowany był głównie przez przedsiębiorców samodzielnie tworzących wszystko od podstaw i odpornych na rady kogoś z zewnątrz, a także nieufnych. Obecnie tendencja już się zmienia, jest dużo lepiej niż kiedyś, ale stare nawyki jeszcze są.” – tłumaczy Przemysław Białokozowicz.
Wspomniany brak zaufania jest również czynnikiem ograniczającym skalę współpracy polskich MŚP z firmami z branży doradczej. Po części dlatego też tak dużą rolę odgrywają polecenia usług firmy przez jej klienta kolejnemu, które są najczęstszym kanałem poszukiwania usługodawcy wśród polskich MŚP (wskazania 73% firm).
Badanie zostało przeprowadzone przez firmę ConQuest Consulting metodą CATI w I kwartale 2016 roku na próbie 376 firm z sektora MŚP w Polsce. Pełna wersja raportu do pobrania: tutaj
