Liczba kobiet pracujących w obszarach uznawanych za typowo męskie, w zależności od branży, wzrosła przez ostatnich dziesięć lat z kilku do kilkunastu procent. Ale nikt nie rodzi się ekspertem ani liderem. Stajemy się nimi w wyniku nauki, doświadczeń i pracy nad sobą. Jeśli dysponujemy składnikami sukcesu, takimi jak: ciężka praca, koncentracja na celach, umiejętność współpracy, budowanie zespołu, dbanie o relacje i pewność siebie, sukces wydaje się nieunikniony – podkreśla w specjalnym wywiadzie dla Businesswoman&life, Iwona Golonko, prezes firmy Energia dla firm S.A.
Rozmawia: Elżbieta Jeznach
EJ: Doświadczenie zawodowe zdobywała Pani, pracując w różnych sektorach, m.in. w edukacji, konsultingu, transporcie, finansach, nieruchomościach, rekrutacji, szkoleniach, e-commerce czy w energetyce. To niezwykle cenna nauka, bazująca na konkretnym doświadczeniu. Czego nauczyła Pani praca w różnych branżach?
IG: Każda branża to szansa nauczenia się wielu nowych rzeczy, poznania nowych narzędzi, spojrzenia na rynek i klientów z zupełnie innej perspektywy – to z jednej strony daje większą pewność siebie i poczucie kompetencji, a jednocześnie uczy pokory. Gromadząc zróżnicowane doświadczenia, można zobaczyć, że te same sytuacje w różnych miejscach świata znaczą zupełnie co innego, inne są przyzwyczajenia i oczekiwania klientów w zależności od branży, kraju itd. Dlatego zaczynając pracę w nieznanym obszarze, pierwszym etapem jest zawsze intensywna nauka – słuchanie i ciągłe zadawanie pytań. Każdy człowiek jest inny. Jedni lubią robić wciąż te same rzeczy i osiągać w nich mistrzostwo. Ja, korzystając z zasady Pareta, wolę wyciągnąć te najważniejsze osiemdziesiąt procent istotnej wiedzy, poświęcając dwadzieścia procent czasu, a jego resztę przeznaczyć na rozwój: szukanie powiązań, testowanie nowych pomysłów. Nie mam ambicji posiadania w danej wąskiej specjalizacji większej wiedzy niż specjalista zajmujący się tylko tym obszarem od dwudziestu lat – dla mnie zawsze ważniejsze jest, żeby uczyć się od wielu takich specjalistów i mieć pojęcie o najważniejszych obszarach. To uruchamia kreatywność i pozwala szukać zupełnie nowych rozwiązań.
EJ: Często obawiamy się próbować swoich sił i startować z firmą w branży, której nie znamy. W jaki sposób można pokonać ten strach? Czy czasami nie jest tak, że zmiana powinna zaczynać się w naszej głowie i myśleniu? Jeśli tak, od czego zacząć? Jak wytłumaczyć samej sobie: Mogę! Potrafię! Uda mi się! Wiem, że od początku swojej kariery zawodowej nigdy nie pracowała Pani na pełnym etacie „u kogoś”, zawsze na swoim, świadomie już po studiach wybierając opcję samozatrudnienia. Od początku było to wyzwaniem, ponieważ pierwsze ukończone przez Panią studia to była psychologia, nie ekonomia.
IG: Strach przed nowym, przed zmianą jest czymś normalnym, ale jednocześnie im więcej tych zmian przeżywamy, im częściej sami je inicjujemy, tym lepiej je potem znosimy. Uodparniamy się i oswajamy, dzięki czemu owo „nowe” przestaje już tak bardzo stresować. Samo powtarzanie sobie, że mogę, potrafię, może niewielu osobom okazać się pomocne. Jeśli jednak oprócz samego powtarzania pojawi się jeszcze doświadczenie pozytywnych efektów zmian, poczucie, że się rozwijamy, uczymy, poczujemy się wtedy bezpiecznie, znacznie silniejsi i lęk przed próbowaniem swoich sił w nowej branży automatycznie zmaleje lub zniknie, ustępując często miejsca ekscytacji z powodu nowego wyzwania.
Kobiety rzadziej podejmują decyzje związane z bardzo wysokim ryzykiem biznesowym. Nie lubią nieprzewidywalnych sytuacji. Zanim przystąpią do działania, opracowują plan B. Lubimy być lepiej przygotowane, a jak pokazuje praktyka, w biznesie to wcale nie skłonność do ryzyka, lecz właśnie dobre planowanie i przewidywanie są najważniejszymi przesłankami sukcesu. To pozwala nam również na pokonanie strachu przed nieznanym.
Decydując się na założenie własnej firmy, też podążyłam tym tropem. Byłam świadoma potrzeby pochylenia się nad kartką papieru i rozpisania wszystkich „za” i „przeciw”. Bo zanim podejmiemy decyzję, dokładnie rozważamy jej plusy i minusy oraz wszelkie potencjalne konsekwencje. Dlatego najpierw to my same musimy przestawić myślenie we własnej głowie, by zmieniła się perspektywa całego otoczenia. Ogromnie pozytywny wpływ na zmianę tej perspektywy mają spektakularne kariery kobiet zajmujących najwyższe miejsca w rankingach najbardziej wpływowych bizneswoman, które z sukcesem kierują międzynarodowymi korporacjami. One też uczyły się swoich branż, podobnie jak mężczyźni. Nikt nie rodzi się ekspertem ani liderem. Stajemy się nimi w wyniku nauki, doświadczeń i pracy nad sobą. Jeśli dysponujemy składnikami sukcesu, takimi jak: ciężka praca, koncentracja na celach, umiejętność współpracy, budowanie zespołu, dbanie o relacje i pewność siebie, sukces wydaje się nieunikniony. Pamiętajmy, że to nie kierunek ukończonych studiów determinuje sukces lub porażkę w życiu, tylko bardzo konkretne kompetencje. Jeśli lubimy się uczyć nowych rzeczy, rozwijamy swoje zdolności komunikacyjne, empatię, samodyscyplinę, asertywność, to zwiększamy szanse na życiowy i zawodowy sukces. Trudno mi dzisiaj ocenić, na ile konkretne studia pomogły mi zawodowo. Nie umiem odpowiedzieć na pytanie, czy umiałabym lepiej lub gorzej budować relacje z ludźmi, gdybym nie ukończyła psychologii. Nie wiem również, jakie wyniki finansowe miałyby projekty, którymi zarządzałam, gdybym nie ukończyła studiów z zakresu zarządzania i ekonomii. Wiedza na pewno jest ogromną wartością i bardzo się przydaje, ale studia to przecież nie jest jedyne źródło wiedzy – szczególnie w obecnej erze informacyjnej.
EJ: Od września 2015 roku jest Pani prezesem Zarządu Energii dla firm S.A., odpowiedzialną za wyniki finansowe i kreowanie strategii rozwoju spółki. Energia dla firm S.A. to nie tylko ekspert na rynku energii, to także solidny partner w biznesie. W jaki sposób chce Pani utrzymać pozycję lidera? Po tak zwanym uwolnieniu rynku firmy energetyczne konkurują o klientów. W jaki sposób planujecie Państwo budować sprzedaż i rozwijać ofertę oraz utrzymać klienta?
IG: Przede wszystkim reagując na zmieniające się potrzeby naszych klientów. Konsekwentnie wprowadzamy nowoczesne rozwiązania zarówno w obszarze obsługi, jak i produktów. Misją naszej firmy jest dostarczanie klientom najwyższej jakości usług dostępnych na rynku energetycznym. Jako sprzedawca energii elektrycznej i paliwa gazowego nasza firma stwarza przedsiębiorcom realną możliwość optymalizacji kosztów zakupu tych dóbr, upraszczając procedury oraz redukując formalności do niezbędnego minimum. Na tym etapie rozwoju nasze działania ukierunkowane są na doskonalenie obsługi posprzedażowej. Oferta jest uaktualniana według potrzeb klientów. Doskonałym tego przykładem jest produkt Firma+Dom, który pozwala przedsiębiorcom zaoszczędzić także na rachunkach domowych, które w pakiecie są nawet do pięćdziesięciu procent niższe. Dla mnie samej ważne jest stawianie na partnerstwo. Preferuję pozostawanie w bliskim kontakcie handlowca/doradcy z jego klientem. Nasi pracownicy to przede wszystkim najwyższej klasy eksperci energetyczni, którzy służą klientom radą. Oferując bardzo zróżnicowane produkty i usługi, pomagają konsumentom wypracować znaczne oszczędności. Takie indywidualne podejście odróżnia nas od sporej części konkurencji, w tym głównie od rynkowych gigantów.
EJ: Rynek energetyczny przechodzi etap dynamicznego rozwoju. Czy Polska, podobnie jak kraje Zachodu, skłania się ku odnawialnym źródłom energii? Korzyści związane z ekologicznym i ekonomicznym aspektem takich technologii są coraz większe, a za przykład mogą podłużyć panele fotowoltaiczne.
IG: Polska ma oczywiście swoją specyfikę, charakteryzują nas inne uwarunkowania prawne i ekonomiczne, ale oczywiście podobnie jak kraje Europy Zachodniej skłaniamy się ku odnawialnym źródłom energii. Klienci zdają sobie sprawę z korzyści związanych z ekologicznym i ekonomicznym aspektem takich technologii. Panele fotowoltaiczne są jednym z najbardziej eksponowanych produktów w ofercie Energii dla firm. To następstwo europejskich trendów w dziedzinie energetyki, odpowiadające także aktualnym potrzebom społecznym. Instalacja paneli fotowoltaicznych pozwala przedsiębiorcom nie tylko na optymalizację kosztów za energię, ale także na samodzielność. Przerwy w dostawach prądu często są powodem ogromnych strat w przedsiębiorstwach, w których produkcja opiera się na energii elektrycznej. Oferujemy przedsiębiorcom gotowe rozwiązanie na obniżenie kosztów za energię, a także uzyskanie energetycznej stabilności. To idealne rozwiązanie dla wielu producentów z wielu branż.
EJ: Czy trudno kobiecie zarządzać w typowo „męskiej” branży?
IG: Liczba kobiet pracujących w obszarach uznawanych za typowo męskie, w zależności od branży, wzrosła przez ostatnich dziesięć lat z kilku do kilkunastu procent. Obejmując stanowisko kierownicze i zasiadając u szczytu stołu, kobiety wkraczają jednak zwykle w ciągle hermetyczny, zdominowany przez mężczyzn świat – mężczyzn szefów, mężczyzn biznesmenów, mężczyzn inwestorów, mężczyzn polityków, mężczyzn ekspertów, mężczyzn dziennikarzy branżowych. Pojawiając się na czele spółki energetycznej – czyli w „męskiej” branży, gdzie wszyscy się znają – jestem jedną z bardzo nielicznych prezesek. Miałam okazję zaobserwować funkcjonowanie branży podczas spotkań w zamkniętym gronie i wiem, że jeszcze długo będziemy spotykać się z pewną rezerwą. Ten dystans z czasem maleje – w miarę wzajemnego poznawania się, poznawania swoich kompetencji i budowania swojej pozycji. To bardzo ważny etap, przeznaczony na budowanie relacji i partnerstwa, a nie na prowadzenie sporów o miejsce którejś z płci. Pamiętajmy jednak, że jeśli chcemy zasiadać przy stole, przy którym podejmuje się decyzje, jeśli chcemy mieć realny wpływ – decydować i brać odpowiedzialność – same musimy zadbać o swoje krzesło. Tu nie można czekać na zaproszenie. Trzeba odważnie zajmować miejsce, bo jest ich zwykle mniej niż chętnych do siedzenia (śmiech).
www.energiadlafirm.pl
