Co roku 15 marca obchodzony jest Światowy Dzień Praw Konsumenta. Czy każdy z nas wie, jakie ma prawa? I czy z nich korzysta? Ośrodek badawczy SW Research na zlecenie ERIF Biura Informacji Gospodarczej S.A. (ERIF BIG S.A.) przeprowadził badanie, z którego wynika, że połowa Polek ocenia swój poziom wiedzy na temat praw konsumenckich jako przeciętny. Ponad 70 proc. badanych kobiet nie sprawdzało nigdy rzetelności firm w biurze informacji gospodarczej.

Jak pokazały wyniki badania przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie ERIF BIG S.A., prawie 40 proc. pań dobrze ocenia swoją wiedzę o przysługujących im prawach konsumenckich. Zdecydowana większość kobiet w momencie naruszenia ich praw zwracałaby się o pomoc przede wszystkim do Rzecznika Praw Konsumenckich. I tak na przykład z jego wsparcia skorzystałoby 53 proc. z nich w sytuacji, gdyby usługodawca odmówił zwrotu pieniędzy za reklamowany towar. Z kolei ponad 1/5 Polek poprosiłaby o poradę Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), a co dziesiąta – Centrum Informacji Konsumenckiej. Jedynie 4 proc. pań szukałaby pomocy u prawnika.

Te same instytucje były brane pod uwagę, gdyby sprawa dotyczyła źle wykonanej usługi. Prawie 1/3, bo 32 proc. respondentek skorzystałaby wtedy z pomocy Rzecznika Praw Konsumenta, 17 proc. – z UOKiK, a 16 proc. – z Centrum Informacji Konsumenckiej. Co ciekawe, w tym przypadku już co dziesiąta Polka podjęłaby bardziej stanowcze kroki i udałaby się ze swoją sprawą do prawnika.

Warto pamiętać, że wszyscy konsumenci mają również prawo do wyboru sposobu i podstaw dotyczących składania reklamacji. Ta wiedza powinna być szczególnie przydatna dla pań, bo to one najczęściej robią zakupy. Aby skutecznie dochodzić swoich praw, warto zapoznać się z możliwymi do wyboru formami reklamacji, a także ich specyfiką.

 – Chcąc po raz pierwszy zareklamować wadliwy towar, mamy prawo wyboru jednego z czterech opcji: wymiany towaru na nowy, naprawy, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy i zwrotu pieniędzy – w przypadku bardzo istotnego defektu. Wybór jednego z wariantów reklamacji zależy od konsumenta. Przedsiębiorca natomiast ma prawo odmówić nam wybranego wariantu, kiedy uzna, że jest on bardziej kosztowny od innego rozwiązania. Wówczas mamy prawo wybrać inną formę spośród trzech, które pozostały. Nie zapomnijmy także, aby do reklamacji dołączyć niezbędne dokumenty, dowody zawarcia transakcji, np. paragon, fakturę, formularz gwarancyjny  – mówi Edyta Szymczak, prezes zarządu ERIF BIG S.A.

Zanim podpiszemy umowę, sprawdźmy, czy firma jest rzetelna

Każdy konsument ma prawo do sprawdzenia, czy wybrana firma, jak np. biuro podróży, przedsiębiorstwo remontowe lub budowlane jest wiarygodne. Sprawdzając, czy reguluje ono terminowo swoje płatności minimalizujemy ryzyko niewykonania usługi, którą u niego zamówimy. Korzystając z dostępu do danych biura informacji gospodarczej  możemy sprawdzić, czy taka firma posiada negatywne wpisy świadczące o zadłużeniu. Jeśli okaże się, że jest dłużnikiem, należy zastanowić się nad współpracą. Prawo konsumenta do informacji gwarantuje Ustawa z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2010 r., Nr 81, poz. 530). Umożliwia ona konsumentom podejmowanie decyzji o współpracy z różnymi usługodawcami na podstawie danych o długach lub rzetelnym regulowaniu zobowiązań.

Z badania zleconego przez ERIF BIG S.A. wynika, że w pierwszej kolejności wypłacalność firmy takiej, jak np. biura podróży czy przyszłego pracodawcy, Polki sprawdziłyby w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych. Tak odpowiedziała 1/5 respondentek. Niewiele mniej, bo 17 proc. Polek szukałoby informacji w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), a także w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Z kolei w biurach informacji gospodarczej rzetelność firm sprawdzałoby 14 proc. pań. W internecie, w tym na forach i w mediach społecznościowych, informacji szukałaby co dziesiąta Polka.

– Z Rejestru Dłużników Niewypłacalnych, czy z KRS konsument na ogół dowiaduje się już o upadłości lub niewypłacalności danej firmy. A warto mieć na uwadze, że wielu przedsiębiorców, na temat których w tych instytucjach nie znajdziemy informacji, już może mieć problemy z płynnością finansową. Zatem nawiązanie z nimi dłuższej współpracy może być dość ryzykowne. Dlatego warto sięgnąć po raporty udostępniane przez biura informacji gospodarczej. Dzięki nim możemy m.in. zobaczyć, czy wybrany usługodawca jest rzetelny, czy nie zalega z płatnościami innym kontrahentom. A zatem zaobserwować pierwsze symptomy świadczące o pogarszającej się kondycji finansowej wybranej firmy. I tak na przykład w 2016 roku w bazie danych biura informacji gospodarczej ERIF znajdowało się blisko 100 tys. informacji o niespłaconych zobowiązaniach  przedsiębiorców z różnych gałęzi gospodarki – przekonuje Edyta Szymczak, prezes zarządu ERIF BIG S.A. – Pamiętajmy, że jednym z praw konsumenckich jest prawo do informacji. Warto z niego korzystać chociażby poprzez sprawdzanie i monitorowanie w BIG-ach sytuacji finansowej firm, z którymi chcemy nawiązać współpracę – dodaje Edyta Szymon.

Światowy Dzień Praw Konsumenta, to międzynarodowe święto obchodzone od 1983 r., a w Polsce od 2000 r. Zostało ono ustanowione, aby upamiętnić przemówienie prezydenta Stanów Zjednoczonych – Johna Kennedy’ego z 1962 r., który wskazał wtedy cztery podstawowe prawa konsumentów: prawo do informacji, do wyboru, do bezpieczeństwa oraz do reprezentacji.

***

Biura informacji gospodarczej działające w Polsce:

*BIG Infomonitor nie ujawnia w KRS ilości akcji posiadanych przez poszczególnych akcjonariuszy (dane z KRS – stan na 20.05.2016)

**KIDT BIG  nie ujawnia w KRS wpisu dotyczącego ilości akcji posiadanych przez akcjonariuszy spółki (dane KRS – stan na 20.05.2016)

ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. to jedno z pięciu działających w Polsce biur informacji gospodarczej i jedyne, którego baza danych jest cyklicznie w odstępach kwartalnych weryfikowana przez biegłego rewidenta już od końca 2011 roku. Jego zadaniem jest przyjmowanie, przechowywanie oraz ujawnianie informacji gospodarczych o dłużnikach posiadających zaległe zobowiązania, a także o podmiotach, które terminowo regulują zobowiązania. Zamieszczenie negatywnych informacji w rejestrze dłużników prowadzonym przez ERIF może utrudniać lub uniemożliwiać dłużnikom korzystanie z produktów bankowych, uzyskiwanie pożyczek, zakupów ratalnych, czy zawieranie umów z dostawcami usług np. telekomunikacyjnych. Sumienni płatnicy mają natomiast możliwość potwierdzenia swojej wiarygodności finansowej i dzięki temu łatwiejszego zawierania umów  lub negocjowania lepszych warunków umownych. Po wejściu w życie nowej Ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych informacje o nierzetelnych płatnikach może, przy zachowaniu warunków opisanych
w ustawie, zamieszczać praktycznie każdy przedsiębiorca i osoba fizyczna. ERIF BIG współpracuje z bankami, pozabankowymi instytucjami finansowymi, firmami telekomunikacyjnymi, leasingowymi, ubezpieczeniowymi oraz zarówno z dużymi przedsiębiorstwami, jak i  firmami z sektora MŚP ze  wszystkich branż gospodarki. W gronie klientów ERIF BIG S.A. znajdują się również. fundusze sekurytyzacyjne, jednostki samorządu terytorialnego i spółki prawa handlowego działające na rzecz gmin ,oraz po ostatniej nowelizacji  – sądy powszechne. Systematycznie również upowszechnia  wiedzę na temat korzyści dla konsumentów i firm z budowania swojej pozytywnej historii płatniczej.

Więcej informacji:

Agnieszka Salach – Grupa KRUK, tel. 661 304 346, e-mail: agnieszka.salach@kruksa.pl

Szymon Kostiuk – On Board PR, tel. 501 556 121, e-mail: skostiuk@onboard.pl